4 lưu ý khi khởi kiện tranh chấp đất đai năm 2022

Tranh chấp đất đai là một trong những tranh chấp có tính chất phức tạp và thời gian kéo dài. Để nhanh chóng giải quyết tranh chấp đất đai thì người dân cần thực hiện đúng về thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai trước khi thực hiện khởi kiện tranh chấp đất đai theo quy định của pháp luật đất đai. Nhằm giúp người dân nắm được nội dung cơ bản để khởi kiện tranh chấp đất đai, Luật sư Việt xin chia sẻ các kiến thức và kinh nghiệm sau:

Mục lục
1. Thủ tục bắt buộc hòa giải tại UBND cấp xã trước khi khởi kiện tranh chấp đất đai
Những trường hợp tranh chấp đất đai trong việc xác định ai là người có quyền sử dụng đất thì thủ tục bắt buộc phải được hòa giải tại UBND cấp xã tại nơi có đất tranh chấp trước khi khởi kiện tranh chấp đất đai ra tòa án có thẩm quyền. Nói cách khác, tranh chấp đất đai thuộc trường hợp trên không được khởi kiện tranh chấp đất đai luôn tại Tòa án mà phải hòa giải tại UBND cấp xã, nếu không sẽ bị trả lại đơn khởi kiện. (Căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP)
VD: Khởi kiện tranh chấp đất đai về chủ sở hữu, tranh chấp về ranh giới, tranh chấp về hành vi lấn chiếm….
2. Không bắt buộc hòa giải tại UBND cấp xã trước khi khởi kiện tranh chấp đất đai
Đối với các tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất như tranh chấp về giao dịch quyền sử dụng đất, tranh chấp về di sản thừa kế là đất đai, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất… thì thủ tục hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp không phải là điều kiện khởi kiện vụ án. Nói cách khác, tranh chấp đất đai thuộc trường hợp trên thì không phải bắt buộc thực hiện thủ tục hòa giải tại UBND cấp xã mà có thể khởi kiện luôn ra Tòa án có thẩm quyền. (Căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP)
3. Thủ tục hòa giải trước khi khởi kiện tranh chấp đất đai
Thủ tục hòa giải trước khi khởi kiện tranh chấp đất đai được quy định tại Điều 88 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014. Cụ thể như sau:
1.Khi nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai, Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm thực hiện các công việc sau:
a) Thẩm tra, xác minh tìm hiểu nguyên nhân phát sinh tranh chấp, thu thập giấy tờ, tài liệu có liên quan do các bên cung cấp về nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất và hiện trạng sử dụng đất;
b) Thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai để thực hiện hòa giải. Thành phần Hội đồng gồm: Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân là Chủ tịch Hội đồng; đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã, phường, thị trấn; tổ trưởng tổ dân phố đối với khu vực đô thị; trưởng thôn, ấp đối với khu vực nông thôn; người có uy tín trong dòng họ, ở nơi sinh sống, nơi làm việc; người có trình độ pháp lý, có kiến thức xã hội; già làng, chức sắc tôn giáo, người biết rõ vụ, việc; đại diện của một số hộ dân sinh sống lâu đời tại xã, phường, thị trấn biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất đó; cán bộ địa chính, cán bộ tư pháp xã, phường, thị trấn. Tùy từng trường hợp cụ thể, có thể mời đại diện Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh;
c) Tổ chức cuộc họp hòa giải có sự tham gia của các bên tranh chấp, thành viên Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Việc hòa giải chỉ được tiến hành khi các bên tranh chấp đều có mặt. Trường hợp một trong các bên tranh chấp vắng mặt đến lần thứ hai thì được coi là việc hòa giải không thành.
2.Kết quả hòa giải tranh chấp đất đai phải được lập thành biên bản, gồm có các nội dung: Thời gian và địa điểm tiến hành hòa giải; thành phần tham dự hòa giải; tóm tắt nội dung tranh chấp thể hiện rõ về nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất đang tranh chấp, nguyên nhân phát sinh tranh chấp (theo kết quả xác minh, tìm hiểu); ý kiến của Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai; những nội dung đã được các bên tranh chấp thỏa thuận, không thỏa thuận.
Biên bản hòa giải phải có chữ ký của Chủ tịch Hội đồng, các bên tranh chấp có mặt tại buổi hòa giải, các thành viên tham gia hòa giải và phải đóng dấu của Ủy ban nhân dân cấp xã; đồng thời phải được gửi ngay cho các bên tranh chấp và lưu tại Ủy ban nhân dân cấp xã.
3.Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành mà các bên tranh chấp có ý kiến bằng văn bản khác với nội dung đã thống nhất trong biên bản hòa giải thành thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức lại cuộc họp Hội đồng hòa giải để xem xét giải quyết đối với ý kiến bổ sung và phải lập biên bản hòa giải thành hoặc không thành.
4.Trường hợp hòa giải thành mà có thay đổi hiện trạng về ranh giới sử dụng đất, chủ sử dụng đất thì Ủy ban nhân dân cấp xã gửi biên bản hòa giải thành đến cơ quan có thẩm quyền để giải quyết theo quy định tại Khoản 5 Điều 202 của Luật Đất đai.
Trường hợp hòa giải không thành hoặc sau khi hòa giải thành mà có ít nhất một trong các bên thay đổi ý kiến về kết quả hòa giải thì Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản hòa giải không thành và hướng dẫn các bên tranh chấp gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp tiếp theo.

4. Điều kiện khởi kiện tranh chấp đất đai tại Tòa án nhân dân
Tại Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì không có một điều khoản cụ thể nào quy định về điều kiện khởi kiện. Tuy nhiên, căn cứ vào các quy định thì để khởi kiện tranh chấp đất đai ra tòa thì phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Ngươi khởi kiện có quyền khởi kiện
- Tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án
- Tranh chấp chưa được giải quyết
- Tranh chấp đã được hòa giải tại UBND cấp xã (trường hợp bắt buộc phải hòa giải tại UBND cấp xã)
Trên đây là bài viết của Luật sư Việt – Công ty TNHH CTM về 4 lưu ý khi khởi kiện tranh chấp đất đai năm 2022. Nếu bạn đọc có nhu cầu tư vấn về khởi kiện tranh chấp đất đai hoặc cần luật sư đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp thì có thể liên hệ vào số hotline: 0975188133 hoặc gửi câu hỏi vào gmail: luatsuviet247@gmail.com.
Trân trọng!
Xem tiếp: Luật sư tư vấn về thừa kế, thủ tục khởi kiện chia thừa kế.
Tôi cần tư vấn chi tiết
Tôi cần tư vấn chi tiết. Luật sư vui lòng cho tôi thông tin chi tiết
ok
LS cho tôi hỏi chút ạ. Hiện tại tôi vẫn dsang dùng sổ đỏ cũ, nhưng trên địa giớ hành chính thì là mới, và địa giới hành chính bị thay đổi. Nhà hàng xóm đang dùng sổ mới và sổ mới của họ thì lại ăn sang bên đất nhà tôi, giờ họ đòi kiện để lấy đất thì tôi phải làm sao ạ?